ANASAYFA
Fidan denildiginde hepimizin aklina bir çok sey geliyor degilmi?
Fidani topraga dikeriz-can suyu veririz-budariz-terbiye ederiz-ilaçlar-gübreleriz.Peki aldiginiz bir fidanin ne asamalardan geçerek elimize geldigini biliyormuyuz? .Diyelim ki Iskilip afuun elmasini sertifikali olarak üretmek istiyoruz.Nasil sertifika aliriz nasil üretiriz-çogaltiriz-ve satariz.
1-en az 2 yil bitkinin arazideki hareketleri incelenip raporlar tutariz.Fotograflar çekeriz-Özellikleri hakkinda elimizde dökümanlar olusur.
2-Bu dökümanlar esliginde afuun elmasini Iskilip adina tescil ettirmek gerekli.Bunun için patent almak amaciyla basvuru yapariz ve gerekli ödemeleri yaptiktan sonra tescil i,slemleri gerçeklesir.
3-üretim sahasi olusturup bu alana bu meyve türü dikilir.2-3 yil içerisine belli büyüklüge gelen agaçlardan kalemler alarak klon anacina asilanarak tutmasi beklenir.
4-Tutan meyvelerin sertifikasinin alinmasi için kontrol laboratuarina basvuru yapilir.Basvuru ile gelen kontrolör mühendisler bitkinin cinsine ve özelliklerine ve hastaliklara bulasik olup olmadigini kontrol eder.Sonuçta yeterlilik var ise sertifika alinmis olur.
Gördügünüz üzere onlarca meyve türünden bir elma çesidi olan afuun elmasi için sertifika almak en az 6 yil sürer.6 yillik bir emekle olusturulan fidanlik satisa hazir hale gelir.Anlayacaginiz üzere satin aldiginiz sadece bir fidan büyük emeklerle üretilmektedir.Yanlis bir uygulama üretimi birkaç yil geriye götürür.Elimize alip dikecegimiz fidanin kiymetini bilelim.Büyük emeklerle üretildigini unutmayalim.
Fidan alirken dikkat edilmesi gereken hususlar vardir.Memleketimizde fidan alirken satici ile alici arasinda geçen konusma genelde
Alici; kiraz var mi?
Satici; olmaz mi.Hemde bodur
Alici; ne kadar ?
Satici; 5 ytl
Alici; bana oradan iyilerinden dört tane kiraz ver .Iyisinden olsun
Simdi bu konusmalarda anladigimiza göre bodur olan kiraz 5 ytl ye satilmakta.Ancak bodur bir kirazin satici tarafindan en düsük 16 ytl ye alindigini söylesem buna nakliye isçilik bindiginde en düsük satilabilecek rakamin 19 ytl oldugunu söylesem ne dersiniz.Alara tarim kiraz fidani 20 ytl + nakliye maliyeti olmaktadir.Bu bilgiler isiginda üreticimizi para için yanlis yönlendiren insanlarin oldugunu görebiliriz.Seftalinin – cevizin boduru olmaz.. Seftali zaten bodur dur.Ceviz ise çanak sekli verilerek terbiye edilirse ancak boylu olmaz.Yani fidan alirken dikkatli olun.
ANASAYFA
Bir diger husus fidanin kalinligi ile ilgili.Genel kani fidanin kalin olmasinin iyi oldugu üzerinedir.Ancak bu durumda yanlistir.Fidan isaret parmagi ile bas parmak kalinligi arasinda olmasi arzu edilir.Bunun nedeni fidanin tutmasi ve en kisa sürede verime yatmasi içindir.Kalin fidan terbiye edilmez.Tutmasinda problem yaratir.Söylenen kalinliklardaki fidanlarin terbiyesi de tutmasi da en kisa sürede yapilabilir.Genç oldugunda hücre enerjisi yüksektir.Hizli kök atar ve kolay tutar.
BASA DON
Fidan alirken sorulmasi gereken sorular
1-Anaci nedir.( Anaç=bitkinin toprak alti aksaminin asiya kadar olan kismi.Bitkinin gelisimini –klasik yada bodurlugunu-topraga olan adaptasyonunu-bitkinin uyanma dönemini belirler)
2-Çesidi nedir. ( Bitkinin verimini – aromasini – potansiyelini belirler.Uygun fidan anaci ile uyumlu hareket eden fidandir.Yani zayif gelisen bir anaca hizli gelisen bir çesit asilanirsa anaç ince üzeri kalin olacaktir.En bariz örnegi bir dönem memleketimize gelen üzümlerdir.Alti ince asidan sonra kalin bir gövde.Uyumsuz bitki az mahsul verir-erken verimden düser.)
3-Çesit uyanma durumu (Arazimiz don alan bir noktada ise erken uyanan bir çesit seçimi büyük hata olur.
4-Sertifikasi (bir fidanin sertifikasinin olmasi o fidanin hastaliklardan arindirilmis oldugunu – saglikli oldugunu – çesidini – anacini bilebilmemizi saglar.
5-Fiyati (Yukarida belirttigim gibi dikkat edilmesi gereken bir durum.Yillarca bakiyor ilaçliyorsunuz.Isteginiz disinda bir durumun olusmasi hayal kirikligina ugratir.)
6-Iklim kosullarina uyumu
7-Görerek bilerek almak (çesidin nasil meyve verdigini görmek için çesit katologuna bakmak ve seçmek gerek.Tabi seçtiginiz çesidin meyvesinin de ürün verdiginde seçtiginiz gibi olmasi önemlidir
modern bir bag tesisi için yapilacak islemler sirasiyla su sekildedir;
1. Arazinin yer ve yöney bakimindan incelenmesi
2. Toprak örnegi alinmasi
3. Arazi tesviyesi, dikim sürümleri ve gübreleme
4. Siralarin isaretlenmesi
5. Fidan dikim çukurlarinin açilmasi
6. Fidan dikim budamasi
7. Fidan dikimi ve herek verilmesi
8. Can suyu verilmesi
9. Damla sulama sistemi kurulmasi
10. Sekil budamasi
11. Destek sisteminin kurulmasi
12. Olusturulan seklin budama ve destek sistemi ile korunmasi
13. Düzenli bakim uygulamalari( Hastalik ve zararlilarla mücadele, Yabanci ot mücadelesi, yaz budamalari vb.)
ANASAYFA
Modern bir bag tesisinin 1 dönüm (1000 m2) için tesis masraflari güncelligini koruyabilmesi amaciyla Euro üzerinden verdim.
(Dikim Sikligi 3 X 2,5 m dir. Minyatür çift T Terbiye sistemi için kullanilan beton direk ve 25-50 cm lik iki demir T üzerinden maliyet verilmistir. Devamli su kaynagi oldugu düsünülerek sulama kaynagi ve suyu basan pompalar maliyete dahil edilmemistir.)
Toplam Fidan sayisi 100 Tane (Yollar dahil)
- Fidan Bedeli (100 X 2,2 Euro=220 Euro)
- Fidan dikim Isçilik maliyeti (20 Euro X 3 = 60 Euro)
- Arazi Hazirligi (Sürümler + kimyevi gübre uygulamasi + isaretleme + isçilik= 180 Euro )
- Damla sulama maliyeti =175 Euro
- Destek sistemi (12 bas direk ve 36 ara direk, direk bedeli+ metal T kollari)= 15 Euro
(Direkler ve ilgili malzemeler + Isçilik= 15 X 48= 720 Euro)
- Polyester tel ve ilgili malzeme (Sira üzeri tel sayisi = 5, Toplam tel uzunlugu 1300 m)
Polyester tel maliyeti + Isçilik = 135 Euro
TOPLAM MALIYET = 1505 Euro
Buradaki rakamlar kesin olmayip kullanilan malzeme türü ve isçilige göre farklilik arz edebilir. Destek sistemi pek çok bakimdan avantajli olmasi sebebiyle polyester tel önerilmis ve fiyatlar metal tel yerine polyester tel üzerinden verilmistir. Destek sistemi maliyetide beton+metal karisimiüzerinden verilmistir. En büyük maliyet unsuru olan destek sisteminde ahsap konstrüksiyon kullanilmasi ve nispeten daha az (parali) isgücü kullanilmasi halinde fiyatlari 1000 Euro seviyelerine çekmek mümkün olabilmektedir.
BASA DON
Fidan dikimi öncesi uyulmasi gereken basi hususlar mevcuttur.
1-Uç budamasi yapilmalidir.
2-Kökler ilaçli suya bandirilmalidir.
3-Çukurdan çikarilan topragin üstü çukurun altina yanmis ahir gübresi ile 1/1 oraninda karistirilarak konulmalidir.Gübrenin mutlaka uygun sartlarda tam olarak yanmis olmasi gerekir.
Bu faktörler degerlendirilerek fidan alinmalidir.
Fidani aldiniz.En kisa sürede fidani dikmek gerekir.Özellikle kamyon üzerinde satilan fidanlarin hemen dikilmesi gerekir.Fidanlarin ne zaman topraktan söküldügünü bilmedigimizden kökün kurumus olma ihtimali mevcuttur.Dikkat edilmelidir.
Fidanlarimizin dikimi – budanmasi – terbiyesi – ilaçlanmasi – hastaliklarla mücadele yöntemleri – gübreleme konulari ile ilgili olarak memleketimizde çok degerli Ziraat Mühendisi meslektaslarim var.Duyduklarinizla degil bu konularda egitim almis meslektaslarima sordugunuz sorularin cevaplarina göre hareket edin.Size zaman kazandiracaktir.
TARIM ILÇE MÜDÜRLÜGÜ ---511 60 89
USLU ZIRAAT ---511 64 42
Bilmediklerinizi sorun.Duyduklariniza göre hareket etmek memleketimizin ileri gitmesini yavaslatmaktadir.Bu cografyada bu toprak ve iklim ile bizim meyvecilik konusunda ilerleyemememizin belli nedenlerinden biride kulaktan dolma bilgilerdir.Bu isten geçimini saglayan çiftçilerimiz ortalama 1 dekardan 2000 ytl kazanç saglamaktadir.Bizlerin bu duruma gelmesinin bir kaç yolu var. Bu konulardan daha sonra bahsedecegim.
AYHAN USLU