EMBRİYO KARARMASI (Black Point) HASTALIĞI
Aşağıda yapılan araştırma bulguları ve TBMM kararı gösteriyor ki embriyo kararması olan tohumlukların kullanımı amaç yüksek verim ve kalite ise kullanılmamalıdır
Sagitario çeşidinin deneme sonucuna göre sürgün sürme oranı üçte bir oranında düşmekte.bu durumu bana göre açıklamak yöntemi şu şekilde olurdu sanırım.HASTALIKLI TOHUM MANTAR SPORLARINDAN DOLAYI DAHA AĞIR OLDUĞU GÖRÜLMEKTEDİR.Bu durum 50 kg lık sertifikalı tohum çuvalında 50 000 adet eksik tohum olduğunu ortaya koymaktadır.50 000 adet tohum ortalama 2 kg ağırlığa sahiptir.Sertifikalı tohum üreticisi bir işletmenin 100 000 ton üretim yaptığını farz edersek 4000 ton luk tbir ağırlığı tohum diye sattığı ortaya çıkar.Hastalıklı tohum çimlenmede sorun yaratmamasına rağmen kök sistemini düzgün geliştiremediğinden yeteri miktarda sürme gücüne sahip olamamaktadır.Bu durum otomatik olarak verimi etkileyecektir
BAZI EKMEKLİK VE MAKARNALIK BUĞDAY ÇEŞİTLERİNDE EMBRİYO
KARARMASI (Black Point) HASTALIĞININ TOHUMUN ÇİMLENME
ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA
Faruk TOKLU
Çukurova Üniversitesi, Kozan Meslek Yüksekokulu, Kozan-Adana
Tüm çeşitlerin genel ortalamalarına göre,
benzer olarak embriyo kararmalı tohumların 1000 dane ağırlığının temiz tohumlardan
daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Hastalık sporlarının tohumun embriyosuna yerleştiği
düşünüldüğünde, bu durumun normal olması beklenebilir. Araştırmada yer alan ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinden Genç-99,Seyhan-95, Sagitario, Doğankent, Balcalı-2000 ve Amanos-97’de temiz tohumlarda saptanan sürme oranlarının, embriyo kararmalı tohumlarda saptanan sürme oranındanistatistiki olarak önemli düzeyde daha yüksek olduğu, ilave olarak tüm çeşitlerin genel ortalamasına göre, temiz tohumlarda saptanan sürme oranının (%78.1), embriyo kararmalı tohumlarda saptanan sürme oranına göre (%38.7) daha yüksek daha yüksek değer gösterdiği saptanmıştır.
1000 daneağırlığı (g) ---- Çimlenme oranı(%) ----- Koleoptil uzunluğu (cm) ----- Sürme oranı (%)
Temiz ---Emb.Kar .Temiz -----Emb.Kar .Temiz -------Emb.Kar. Temiz ---Emb.Kar.
41.7 b---- 43.4 a 98.3 -------98.3 4.80------- 5.17 89.7 a ----21.7 b
TÜRKİYE II. TOHUMCULUK KONGRESİ 9-11 KASIM 2005 ADANA
182
Genel Kurul Tutanağı
20. Dönem 3. Yasama Yılı
131. Birleşim 30/Temmuz /1998 Perşembe
Soru 3. Bakanlığınız, olağanüstü yağıştan oluşan bu durumu, tabiî afet kabul etmemekte midir? Ortada üreticiden kaynaklanmayan doğal bir afet olduğuna göre, görevleri arasında üreticinin malının değerlendirilmesi olan Bakanlığınız ve bağlı kuruluşunuz Toprak Mahsulleri Ofisi, niçin görevini yerine getirmemektedir?
Cevap 3. Bakanlığımız olağanüstü yağıştan oluşan embriyo kararmasını tabiî afet kabul etmiş ve söz konusu kararnameyi yayınlamakta %20 üzerinde embriyo kararması olan buğdayları ileride yapılacak analizlerine göre belki de imha pahasına satın almakta, üreticinin emeği bu tabiî afet karşısında değerlendirilmiş olmaktadır.
Soru 5. Bakanlığınıza da sunulan, 20.8.1998 günlü münferit etüd raporunda, tespit edildiği üzere;
a)Kararmanın aşırı ve sürekli yağış sonrası bastıran sıcakların etkisiyle fizyolojik olarak oluştuğu,
b)Un fabrikalarında yapılan araştırmalarda ürünün ekmeklik vasfını kaybetmediği,
c)Ancak tohumluk olarak kullanılmasında tereddütler bulunduğu,
d) Ürünün uzun süre depolarda kalmaması gerektiği, hava sirkülasyonu sağlandığı takdirde bu hususun sakınca doğurmayacağı, saptandığına göre, Ofisin ürün almamakta direnmesinin sebebi nedir? İnceleme ve değerlendirmeyle rapora bağlanmış hususları Bakanlık niye dikkate almamaktadır?
Soru 6. Bu raporda ortaya konduğu üzere, embriyo kararmasına uğramış buğdaylar ekmeklik vasfını kaybetmediğine ve ekmeklik un olarak kullanıldığına göre, Ofisin alım yapmaması kararını bu açıdan nasıl açıklıyorsunuz?
Cevap 5, 6. Embriyo kararması hasat döneminde aşırı yağışlar nedeniyle tanelerin sürekli rutubet ile teması sonucunda fungusların üremesi ile meydana gelen biyolojik bir hadise olup, bu gibi embriyosu kararmış buğdayların tohumlar olarak kullanılmayacağı, embriyo kararmasının insan ve hayvan sağlığına zararlı olduğu hususuna bir çok bilimsel literatürde yer verilmiştir.
Bu kararmaya Alternaria, Helminthosporium ve Fusarium türü küf mantarları neden olmaktadır.
Embriyo kararması Alternaria türlerince meydana getirilmiş ise sadece tohum kabuğu etkilenmektedir. Dolayısı ile un imalatı esnasında kabuk ve embriyo ayrılacağından unda ve yapılacak ekmekte olumsuz etkisi görülmemektedir. Ayrıca hububatın embriyosu zedelenmediğinden önemli ölçüde tohumluk özelliği de etkilenmemektedir.
Helminthosporium veya Fusarium türlerinin etkisi ile kararma meydana gelmiş ise embriyo zarar görmekte böyle tanelerin tohumluk özelliği kaybolabilmektedir. Ayrıca ileri safhalarda küf mantarları toksin üreterek kanserojen etkisi olan toksinlerle insan sağlığını olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Gıda maddeleri tüzüğümüzde madde 258'de bu gibi tanelerin oranı % 0.2'yi geçmemelidir denilmektedir. Oranın bu kadar düşük değerde alınmasının nedeni kararmanın hangi tür bir mantar tarafından meydana getirildiğinin ilk bakışta anlaşılmasının mümkün olmadığındandır. Küf mantarların tanımı ancak biyolojik metodlarla ve mikroskobik incelemelerde yapılabilmekte ve en az 3-5 gün sürmektedir.
Küf mantarları ileri safhalarda toksin üreterek kanserojen etkisi olan toksinlerle insan sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir.
Her ne şekilde olursa olsun embriyosu kararmış taneler hastalıklı tane sayılmaktadır.
Toprak Mahsulleri Ofisi bir taraftan üreticiyi korurken bir taraftan tüketici sağlığını düşünmek ve korumak zorundadır. Bu sebeplerle insan ve hayvan sağlığı açısından problem yaratacak oranda embriyo kararması ihtiva eden buğdaylar, un imalatı ve yem olarak kullanılmayacak başka bir değerlendirme imkânı bulunamazsa imha edilecektir. Bu buğdayların un ve yem imalinde kullanılmasına da sağlık açısından müsaade edilmeyecektir